اقبال زیاد کودکان به موبایل و تبلت در ایران افزایش چشمگیری داشته است. این موضوع علت های زیادی دارد از جمله: استفاده زیاد والدین از وسایل تکنولوژی در جلوی دید کودکان، عدم برنامه ریزی والدین برای بازی و تحرک کودکان خود و صرف نکردن وقت لازم برای او، تفکر نادرست والدین در زودتر آشنا کردن کودک با تکنولوژی برای افزایش هوش یا عقده ای نشدن او و… . در این مقاله به اثرات نامطلوب استفاده زودهنگام کودک از تبلت یا موبایل، زمان مناسب شروع استفاده، چگونگی مدیریت والدین، چگونگی انتخاب تبلت مناسب برای کودک پرداخته می شود.

اثرات نامطلوب تبلت بر کودکان

آنچه مهم است اثرات نامناسب موبایل یا تبلت بر جسم، روح و ذهن کودک است. بی تحرکی، کاهش ارتباطات اجتماعی، کاهش قدرت روحی و اراده، زودرنجی و کاهش اعتماد به نفس، کاهش سرعت رشد توانایی ها و استعدادهای جسمی و ذهنی کودک، اثرات مخرب امواج موبایل و اینترنت بر روی جسم کودک، تمرکز کم روی درس و افت تحصیلی، اضافه وزن به دلیل بی تحرکی، اختلال خواب و… را می توان از مهم ترین اثرات استفاده زودهنگام کودک از تبلت یا موبایل دانست.

کارشناسان می گویند خلاقیت کودک از آنجا شکل می گیرد که کودک سعی می کند با وسایل موجود در اطراف شرایط بازی خود را رقم بزند. اما تبلت با بازی های آماده این زمینه خلاقیت را از بین می برد. از طرفی کودک در بازی ها موبایلی دائم شکست می خورد و میزان اعتماد به نفسش کاهش می یابد. از دید کارشناسان انجام بازی های حسی حرکتی بر بازی های فکری اولویت دارد، زیرا باید رفتار حرکتی در کودک به خوبی شکل بگیرد در غیر این صورت، در درس ریاضی دچار عدم فهم می شود. البته این موضوع نفی انجام بازی های فکری نیست. ولی بعضی والدین با خریدبازی های فکری برای کودکان خود از تحرک او غافل می شوند.

والدین می توانند استفاده از تبلت یا موبایل را به عنوان امتیاز یا جایزه با محدودیت زمانی برای کودکان سنین زیر 13 سال در نظر بگیرند. متاسفانه والدین در زمینه تربیت کودک آموزش کافی نمی بینند. و رسانه ها نیز فقط اعلام خطر می کنند و به موضوع راه حل ورود پبدا نمی کنند. به عبارتی والدین در خصوص چگونگی ورود تکنولوژی به زندگی و مدیریت آن باید آموزش های کفی ببینند.

سن مناسب برای استفاده از تبلت یا موبایل

در ابتدا می توانید برای کودک استفاده محدود زمانی از موبایل یا تبلت والدین و یا خواهر و برادر بزرگ تر در نظر گرفت. این روش باعث می شود که که با عدم وجود حس مالکیت دائم با موبایل یا تبلت سرگرم نشود.حتما در نظر داشته باشید زیر دوسالگی به کودک خود وسایل تکنولوژی ندهید زیرا زمان شکل گیری حواس و قدرت یادگیری اوست. بهترین سن برای خرید موبایل یا تبلت برای کودک 13 یا 14 سالگی است. از طرفی استفاده از اینترنت برای نوجوان تا اوایل 16 سالگی می تواند به تعویق بیفتد، زیرا فضای اینترنت بلوغ فکری بیشتری نیاز دارد. البته کودکان با همدیگر متفاوت هستند و یک کارشناس کودک می تواند برای یک کودک خاص سن زودتر یا دیرتری را پیشنهاد بدهد.

قوانینی برای استفاده از موبایل برای همه اعضای خانواده وضع کنید. به عنوان مثال: استفاده از موبایل یا تبلت پس از ساعت هشت شب به غیر از موارد ضروری غیر قانونی است. همراه داشتن موبایل هنگام خواب، کلاس درس و غذا خوردن خلاف قوانین است و…

تبلت مناسب کودکان و نوجوانان

هر زمان که برای فرزند خود موبایل یا تبلت خریدید چه زیرسن 14 سالگی باشد یا بالاتر، حتما از تبلت های مخصوص کودکان که والدین می توانند بر آن مدیریت و تعیین محدوده زمانی استفاده داشته باشند، استفاده کنید. برنامه متنوع آموزشی و سرگرمی مناسب سن کودک و اینترنت کنترل شده از ویژگی های این تبلت ها است.

کارشناسان: دکتر امیر محمود حریرچی، متخصص سلامت عمومی – دکتر محمد حسن فیروزی، روانپزشک و روان درمان کودک 
منابع:ایسنا، تسنیم، مهر و ورونه

زیست؛ بازار زندگی ایرانی